Cuộc chiến hiện sinh của Ukraine (Hoàng Quốc Dũng)

Hôm nay, 7/12/2024, Pháp mời 50 nguyên thủ quốc gia đến dự lễ mở lại cửa Nhà thờ Đức Bà, sau 5 năm sửa chữa. Trong số khách mời và đã đến Paris có Donald Trump và Volodymyr Zelensky.

Volodymyr Zelensky và Donald Trump hiện đang có mặt tại Paris để dự lễ khai trương Nhà Thờ Đức Bà Paris sau 5 trùng tu
Theo chương trình vào lúc 16g, Tổng thống Pháp, Emmanuel Macron sẽ tiếp Tổng thống đắc cử My Donald Trump tại Điện Elysées và ngay sau đó, sẽ gặp Zelensky vào. Đương nhiên là chủ đề của các cuộc gặp gỡ này là sự ủng hộ Ukraine trong thời gian tới…
Từ một vài ngày qua, tình hình trên chiến trường Ukraine không có gì thay đổi lớn. Tuy nhiên, tình hình ở Syria đã có những thay đổi ngoạn mục, thể hiện sự yếu kém của Nga. Quân Nga và quân của chính quyền độc tài Al Assad chạy như vịt, bỏ lại tất cả các trang bị vũ khí cho lực lượng phiến quân đang tiến như vũ bảo về thủ đô Damascus. Nga cũng như các đồng minh khác của Al-Assad (Iran, Hezbollah) đang hết hơi và đã gần như bỏ rơi Al Assad. Số phận của chế độ độc tài Syria gần như đã được định đoạt. Nga đang rất khó khăn với cuộc chiến tại Ukraine. Lực lượng Hezbollah thân Iran tại Lebanon đang bị Israel tẩn gần chết nên không còn hơi sức nào để cứu vãn Al Assad. Mà, thực tế cho thấy, ngay cả muốn giúp cũng không được vì quân đội của Al Assad không muốn đánh nhau nữa mà chỉ tìm cách bỏ chạy. Tượng của bố con Al Assad bị đập phá khắp nơi, bị kéo lê trên đường phố.
Từ nay đến lúc Trump lên ngôi, rất mong là các biến chuyển trên các mặt trận có lợi cho Ukraine để Ukraine sớm có hòa bình.
Một số bạn đọc ủng hộ Ukraine có vẻ bất bình với bài viết trước của tôi vì tôi có nêu một số khó khăn cụ thể của Ukraine. Thực tế còn khó khăn hơn thế. Nói tóm tắt là đánh nhau phải có tiền, súng đạn và lính trên chiến trường. Không thể đánh nhau bằng mồm được. Ukraine hiện nay không có đủ những yếu tố đó.
Nước Nga cũng đang rất khó khăn, mỗi ngày có cả ngàn binh sĩ chết và bị thương trên các chiến trường ở Ukraine, kinh tế xuống dốc, lực lượng viễn chinh của Nga tại Châu Phi cũng đang trong tình thế tứ bề thọ địch. Tuy nhiên liên bang Nga là một quốc gia lớn, có nhiều tagi nguyên hơn Ukraine rất nhiều lần, dân Nga cũng có khả năng chịu khổ cao. Nga là một quốc gia độc tài mà độc tài thì luôn thuận lợi hơn cho đánh nhau, nếu không thì dân chúng có thể nổi khùng đứng lên chống lại, nhất là trong thời điểm sắp tan rã.
Người Mỹ đã từng sai lầm cho rằng sẽ đưa Bắc Việt về thời kỳ đồ đá để rồi phải thua trận. Với chiến tranh kéo dài và bị bắn phá liên miên, Bắc Việt cũng đã ở tình trạng không xa thời “đồ đá” vì đất nước bị dội bom liên tục, các thành phố trở thành đống gạch vụn, dân chúng không còn gì ăn, đến bữa ăn chỉ mong có cơm đổ vào mồm… Vậy mà họ vẫn cứ đánh nhau dài dài. Sức chịu đựng của con người ở các nước độc tài, nhất là độc tài cộng sản, rất cao (nước Nga hiện nay trong thực tế vẫn chưa thoát khỏi hẳn thời bao cấp xã hội chủ nghĩa Xô Viết).
Thực tế cho thấy ở thời hiện đại này, ít có cuộc chiến nào được kết thúc bằng sự thất trận của một bên, đặc biệt là trong các cuộc xung đột vũ trang lớn. Vậy tôi nghĩ cuộc chiến Nga Ukraine cũng sẽ phải được kết thúc bằng đàm phán. Mà đã đàm phán thì có cái được, cái mất cho mỗi bên, không ai đạt được trọn vẹn những gì mong muốn.
Rất đau buồn phải nói lại là Ukraine phải chịu mất đất để đáp lại cái được của kẻ cướp là Nga. Nghe chuyện này, những người có lương tri đều phẫn uất, nhưng biết làm sao đây. Vấn đề là làm sao hạn chế được thiệt hại, đảm bảo có an ninh sau khi ngừng chiến. Trong đàm phán, không nên chỉ có sự chấp thuận của hai bên mà phải có sự đảm bảo cụ thể của quốc tế (Nếu chỉ tin vào sự chấp thuận của Nga thôi, một quốc gia ăn cướp, thì chỉ có đổ thóc giống ra mà ăn)…

Bản đồ Ukraine hiện tại
Bây giờ là thời điểm đã đến của Ukraine để đàm phán.

1. Trump lên ngôi và buộc hai bên phải đàm phán. Trump không phải là nhà phù thủy có cây gậy thần. Nhưng thực sự Trump có cây gậy và củ cà rốt, có khả năng đập bên này, đưa cà rốt cho bên kia và ngược lại. Mỹ không chỉ giúp Ukraine về tài chính và vũ khí, mà cả thông tin tình báo… cực kỳ quan trọng. Các bạn ủng hộ Ukraine hay quên chuyện này, cho rằng không cần Mỹ cũng được. Sai lầm to. Không ai có thể đánh nhau bằng mắt (thịt). Hơn nữa hiện nay Phong trào cực hữu lên cao ở Châu Âu, và đám cực hữu lại thường thân Nga, nên ít nhiều có ảnh hưởng đến việc trợ giúp cho Ukraine.
2. Nga mệt mỏi 1 thì Ukraine còn mệt mỏi 10. Thực tế là như vậy. Nó lấy thịt đè mình, nó đông hơn gấp 10 lần, nếu chết 10, mình chết 5 là toi, do đó nó không sợ nhiều người chết. Đã thế nó còn bỏ tiền ra còn mướn cả dân ở các nước nghèo vào chết thay. Nếu cứ tiếp tục đánh nhau, Ukraine sẽ rất thiếu quân, thiếu cả súng đạn và tiền. Đó là chưa kể càng đánh Ukraine càng mất đất. Đây là một thực tế mà người Ukraine thấy rõ hơn ai. Chúng ta ở bên ngoài nên không thấy.
   Theo một cuộc điều tra của Viện Gallup, hiện nay 52% người Ukraine cho rằng Kiev phải vào bàn đàm phán để kết thúc chiến tranh. Thực tế còn phũ phàng ở chỗ những vùng đất mà Ukraine đã bị mất từ 2014, hầu như Ukraine không có khả năng lấy lại và bản thân những dân cư sinh sống ở đó sau từng ấy năm bị nhồi sọ, và với tỷ lệ gốc Nga cao, họ cũng không muốn trở về với Ukraine. Mỹ cũng không lấy đây là điều kiện tiên quyết cho đàm phán.
   Cuộc chiến hiện nay của Ukraine với Nga là một cuộc chiến sinh tồn, chứ không chỉ là cuộc chiến chống lại sự diệt vong. Cuộc chiến này chính là một cuộc chiến hiện sinh, nó liên quan đến sự tồn tại, đến giá trị sống, mục đích sống của người Ukraine. Nó có ý nghĩa không chỉ là sự sinh tồn mà còn liên quan đến bản chất hoặc ý nghĩa của sự tồn tại. Kiểu gì thì Ukraine vẫn phải tồn tại.
   Như vậy, với từng ấy dân số, đất còn lại cũng đủ cho Ukraine. Phần Lan cũng đã phải mất 10% lãnh thổ cho Nga để được an lành. Có thể còn có nhiều thí dụ khác nữa…
   Khi buộc phải nói đến vấn đề này, tôi không thể không đau lòng. Nhưng thực tế cuộc sống cho thấy những bất công vẫn cứ tồn tại trên đời này mà chúng ta không thể làm gì được. Sự cố gắng của chúng ta chỉ có thể phần nào giảm bớt bất công thôi.
   Vive Ukraine.
   Hoàng Quốc Dũng
   (07/12/2024)