Văn hoá

Dzoãn Quốc Sỹ – Người giữ ngọn lửa của chữ nghĩa (Tino Cao)

05/11/2025

Mỗi thế kỉ đều có ít nhất một người chọn đi hết quãng trăm năm của nó bằng chữ nghĩa, coi chữ nghĩa như con đường vừa riêng tư vừa phổ quát để vượt thời gian. Thế kỉ hai mươi của Việt Nam có Dzoãn Quốc Sỹ. Ông không làm cách mạng, không diễn thuyết tranh luận, nhưng đời sống của ông lại là một bằng chứng về khả năng tồn tại của tinh thần tự do trong những giới hạn ngặt nghèo nhất.

“Đô Mỹ”, “ký họa” và những sứ quân làng (Nguyễn Hoàng Văn)

29/10/2025

Tiếng Việt chúng ta thì, ngược lại, ngày càng bát nháo và hỗn loạn vì sự mạnh bạo của quá nhiều… Tần Thủy Hoàng. Nhưng nếu “hoàng đế” chỉ có một thì những thủ phạm gây ra tình trạng này chỉ là hạng cỏn con, cỡ sứ quân. Nghe thì thật là ghê nhưng đó, bất quá, cũng chỉ là hiện tượng.. làng, như một hiện tượng tiểu nông, sứ quân làng hay sứ quân tiểu nông. 

Quyền ăn trộm, quyền kể chuyện và phẩm giá quốc gia (Nguyễn Hoàng Văn)

15/10/2025

Tin Mưa Đỏ dự tranh Oscar đến với tôi hầu như cùng lúc với tin người Nhật xuống đường phản đối người Việt rồi vụ này và vụ kia, mới rợi, của “công nghiệp trộm cắp” trên đất Nhật, như một chuyện dài feuilleton. [1] Ê chề và nhục nhã nên tôi, bất giác, lại tự hỏi mình là, giả như cái giấc mơ Oscar kia mà thành hiện thực, cái vinh này sẽ vớt vát được mấy phần của cái nhục này?

Lại phải chỉ ra cái phi điện ảnh ở phim Mưa Đỏ (Phạm Đình Trọng)

14/10/2025

Thú thật tôi chưa xem và cạch mặt không bao giờ xem loại phim mượn nghệ thuật để tuyên truyền áp đặt sống sít như phim Mưa Đỏ. Mượn nghệ thuật để anh hùng ca cuộc chiến tranh tương tàn người Việt giết người Việt chỉ để giành quyền lực nhà nước cho một đảng chính trị coi khát vọng tự do dân chủ của người dân là thế lực thù địch.

Lính thợ Đông Dương ở Bergerac thoát khỏi vô danh sau hơn nửa thế kỷ (RFI)

11/10/2025

Trong số 20.000 người Việt Nam được đưa đến Pháp làm việc trong giai đoạn 1940-1944, khoảng 4.000 được đưa đến làm việc tại nhà máy thuốc súng ở Bergerac, sau đó bị đưa đi làm thuê trong các trang trại quanh vùng sau khi chính phủ Vichy hợp tác với Đức. Họ sống như bị giam lỏng trong trại, thiếu ăn, bệnh tật do điều kiện sống khổ cực, bị phân biệt đối xử. Họ bị kẹt ở “Mẫu quốc” vì cuộc kháng chiến chống Pháp nổ ra ở Việt Nam.

Quảng Trị 1972 và Mưa Đỏ, lịch sử và sự vô minh (Nguyễn Hoàng Văn)

03/10/2025

Không với tới tầm vóc sử thi đã đành, Mưa Đỏ, cuốn phim về 81 ngày đêm cố thủ tại Thành Cổ Quảng Trị mùa hè năm 1972, còn tầm thường một cách lạc hậu khi không qua được cái tâm thức phi nhân hóa kẻ thù với cảnh đốt tù binh gây tranh cãi. Nếu “tổn thất đầu tiên của chiến tranh là sự thật” thì bây giờ, cả nửa thế kỷ sau khi chiến tranh kết thúc, tổn thất đó vẫn lập lại với chút mơi mới qua cây cột thiêu người na ná hình tượng cây thập ác ngun ngút lửa hận thù của bọn phân chủng KKK thời nào, trên đất Mỹ 1. Mà đâu phải đợi đến thái bình thì mới bình tâm, chứng ngộ? Tận 60 năm trước, năm 1965, giữa cảnh khói lửa và thù hận mịt mù, vẫn nghe được lời ray…

Truyền thông đích thực : sáng tỏ sự thật – lớn mạnh tình người (Nguyên Việt)

01/10/2025

Truyền thông trong thời đại hôm nay không còn bị giới hạn trong phạm vi báo chí, xuất bản, hay những cơ quan ngôn luận truyền thống. Nó đã trở thành một không gian mở, đa tầng, nơi mọi con người đều có thể tham gia, chia sẻ và kiến tạo ý nghĩa. Chính trong sự chuyển dịch này, truyền thông bộc lộ rõ bản chất sâu xa của nó: một sân chơi chấp nhận đối thoại tri thức.

Nhớ Charlie Chaplin (Kalynh Ngô)

Tùy vào diễn biến trong dòng chảy xã hội mà người ta thường hay nhắc hoặc nhớ về một nhân vật nào đó của lịch sử. Ngay lúc này, tôi nhớ về Charlie Chaplin – người đàn ông với dáng đi loạng choạng trong đôi giày quá khổ, với cây ba-ton, gương mặt trẻ con, tinh khôi nhưng láu cá, nổi bật với chòm râu “Hitler”, ánh mắt sâu thẳm như vác cả một thế giới trên vai.

Thủ thành, thủ thân và thủ thể chế (Nguyễn Hoàng Văn)

13/09/2025

Sự ồn ào phát sinh từ cái tên “Tiến sĩ Đoàn Hương” làm tôi nghĩ đến những tranh cãi dữ dội quanh nhân vật Trautmann trong Thủ Thành (The Keeper) trước khi được sống bình thường, được xem là chẳng dính dáng gì đến những tội ác của cái thể chế mà mình đã được dưỡng dục và, thậm chí, đã từng hăng hái phụng sự bằng nhiệt huyết của tuổi trẻ.

Chùa Long Hổ Cao Hùng

Đi thăm con rồng Đài Loan (Nguyễn Gia Kiểng)

09/09/2025

Tôi vốn không thích con rồng. Tôi thấy nó hình thù gớm ghiếc chẳng có gì là mỹ thuật. Cũng chẳng ai cho nó là thông minh, sáng tạo hay phúc đức. Tôi thăm Đài Loan không phải vì nó được coi là một con rồng của Châu Á mà vì tôi là người Việt Nam, và một người Việt Nam có rất nhiều điều để suy nghĩ trên đất nước này, đặc biệt là vào năm nay 2025.