Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội đã tuyên phạt ông Trương Huy San, được biết đến với bút danh Huy Đức, 30 tháng tù về tội ‘lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân’.
Trong phiên xét xử sơ thẩm diễn ra ngày 27/2, nhà báo Huy Đức, sinh năm 1961, có hai luật sư bào chữa, trong đó một luật sư do gia đình mời.
Hội đồng xét xử gồm ba người: một thẩm phán chủ tọa phiên tòa và hai hội thẩm nhân dân. Hai kiểm sát viên được phân công thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử sơ thẩm tại phiên tòa.
Trong hình ông Huy Đức tại phiên xét xử truyền thông Việt Nam đăng, mặt của ông bị làm mờ, nhưng hình ảnh một vị công an ngồi bên cạnh ông thì không.
Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao công bố tại phiên tòa, trong thời gian từ năm 2015 đến năm 2024, Trương Huy San đã tự thu thập thông tin, tài liệu, soạn thảo và đăng trên Facebook cá nhân “Truong Huy San (Osin Huy Duc)” nhiều bài viết, trong đó có 13 bài viết có nội dung xâm phạm đến lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.
Các bài viết này có số lượng tương tác, bình luận, chia sẻ lớn, gây ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự, an toàn xã hội, nên cần thiết xử lý theo quy định pháp luật.
Theo tường thuật của truyền thông trong nước, tại phiên tòa, ông Trương Huy San khai việc đăng tải bài viết trên Facebook cá nhân đều do ông tự thu thập, tự đánh giá, và khi đăng ông không có mục đích chống Đảng, chống Nhà nước.
Báo chí trong nước dẫn nguồn Thông tấn xã Việt Nam cho rằng ông đã thừa nhận trong 13 bài viết nói trên có một số nội dung xâm phạm đến lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của một số tổ chức, cá nhân và cho rằng mình “rất lấy làm tiếc và xin chịu trách nhiệm trước cơ quan nhà nước, trước các tổ chức, cá nhân bị ảnh hưởng bởi bài viết”.
Trên cơ sở đó, ông thừa nhận hành vi của mình đã vi phạm điều 331 – Bộ luật Hình sự và đồng ý với tội danh mà Viện Kiểm sát truy tố.
Nói lời sau cùng tại tòa, nhà báo Huy Đức bày tỏ nhận thức được hành vi vi phạm pháp luật của mình và mong hội đồng xét xử xem xét giảm nhẹ hình phạt để có điều kiện tham gia các hoạt động xã hội.
Nhà báo Huy Đức bị khởi tố, bắt tạm giam từ ngày 8/6/2024, thời điểm đó, Bộ Công an phát thông báo Cơ quan điều tra cũng xác định, ông này có hành vi vi phạm pháp luật khi lợi dụng các quyền tự do dân chủ để đăng tải các bài viết trên mạng xã hội, gây ảnh hưởng đến các tổ chức và cá nhân.
Ông Trương Huy San, với bút danh Huy Đức, từng là nhà báo của báo Tuổi Trẻ vào cuối những năm 1980 và những năm 1990, sau đó là báo Sài Gòn Tiếp Thị.
Năm 2005, ông nhận được Học bổng Hubert H. Humphrey để học tại Đại học Maryland ở Hoa Kỳ.
Trở về Việt Nam vào năm 2006, ông tiếp tục viết báo và bắt đầu viết blog, trong đó có nhiều bài bình luận xã luận về các vấn đề xã hội và chính trị nóng bỏng.
Năm 2009, báo Sài Gòn Tiếp Thị đăng bài có tựa đề “Chị Hai Thủ tướng” của tác giả Huy Đức, viết về “một người thân của đương kim Thủ tướng cũng đã bị áp giải ra khỏi hiện trường’ khi chính quyền huyện Bến Cát, tỉnh Bình Dương tiến hành cưỡng chế thu hồi hơn 280ha cao su còn lại ở xã An Tây để làm khu công nghiệp (KCN)”.
Thủ tướng khi đó là ông Nguyễn Tấn Dũng.
Năm 2012, nhà báo Huy Đức đã dành một năm tại Đại học Harvard theo Học bổng Nieman. Trong thời gian đó ông đã viết tác phẩm có ảnh hưởng nhất của mình, Bên Thắng Cuộc, được coi là cuốn sách phi hư cấu quan trọng nhất về lịch sử và chính trị Việt Nam hậu chiến tranh.
Cuốn sách này, với hai tập gồm “Giải phóng” và “Quyền Bính”, chưa từng được bán công khai ở Việt Nam.
Trong một cuộc phỏng vấn tại Kensington, California, năm 2013, ông Huy Đức nói rằng “không một người tự do nào lại chọn nhà tù. Nhưng trong một số trường hợp, để bảo vệ quyền tự do, không thể tránh được nhà tù. Nếu mọi người đều tránh tù tội, chúng ta sẽ không bao giờ đạt được tự do.”
Ông đồng thời tiếp tục viết về các vấn đề xã hội và chính trị của Việt Nam, bao gồm nạn phá rừng và các vấn đề môi trường khác.
Ông cũng là một trong những người khởi xướng chương trình Nhịp cầu Hoàng Sa vào năm 2014 nhằm tri ân tới gia đình các tử sĩ Hoàng Sa thời Việt Nam Cộng hòa.
Đến năm 2021, ông phát động dự án “Góp một cây để có rừng” nhằm khôi phục rừng đầu nguồn ở các tỉnh miền Trung.
Với khoảng 370.000 người theo dõi trên Facebook, nhà báo Huy Đức được coi là một trong những nhà bình luận chính trị Việt Nam có ảnh hưởng nhất trên nền tảng này.
Trước khi bị bắt, ông đã đăng bài về những nguy hiểm do tập trung quyền lực vào Bộ Công an Việt Nam, mà ông Tô Lâm, hiện là Tổng bí thư ĐCSVN, từng lãnh đạo.
Trong số các bài viết trên Facebook của ông, một bài mà ông gọi là “Những suy nghĩ không rời rạc” vào ngày 28/5 bình luận về các vấn đề pháp quyền tại Việt Nam và viết rằng việc tái lập các ban Đảng thời ông Nguyễn Phú Trọng, nguyên Tổng Bí thư ĐCSVN, là “một bước lùi về chính trị”.
Điều 331 của Bộ Luật hình sự được giới luật sư, trí thức và nhiều người khác cho là mơ hồ, nên kêu gọi nhà nước Việt Nam cần bãi bỏ, hoặc chỉnh sửa.
Người bị bắt cùng ngày và cùng vụ án với ông Trương Huy San là luật sư Trần Đình Triển đã bị tuyên án ba năm tù giam vào hôm 10/1.
Nguồn : BBC Tiếng Việt
