Cộng đồng người Chăm – Thời kỳ xác định bản thể (Nguyễn Văn Huy)

Vương quốc Chiêm Thành (Champa) cổ cho đến nay vẫn còn là một bí ẩn đối với người Việt Nam. Vương quốc này ở đâu, xuất hiện từ thời nào, phát triển ra sao và tại sao biến mất ? Không sử sách Việt Nam nào nhắc đến. Đọc lại sử xưa, những nhân vật lịch sử Chiêm Thành, với những tên phiên âm Hán hóa, thường được nhắc tới một cách mơ hồ, đôi khi với những lời lẽ xúc phạm, từ đó sinh ra hiểu lầm rồi hiểu sai dẫn đến tâm lý phân biệt đối xử hay khinh thường, không thông cảm lẫn nhau.

Cộng đồng người Chăm – Tìm lại anh em, nhận lại bạn bè (Nguyễn Văn Huy)

Chăm là một trong 54 nhóm chủng tộc bất khả phân của dân tộc Việt Nam. Dân số người Chăm hiện nay khoảng 100.000 người, trong đó hơn 2/3 định cư tại Phan Rang, Phan Rí, Phan Thiết và Bình Tuy ; số còn lại sinh sống tại Châu Đốc, Tây Ninh và Sài Gòn.

Cộng đồng người Hoa (Nguyễn Văn Huy)

Đường Quảng Đông tại Chợ Lớn thời Pháp thuộc – Carte Postale 1905 Sinh hoạt của người Hoa tại Việt Nam được rất nhiều người chú ý tới nhưng cũng ít ai biết rõ chi tiết về sự hiện hữu cũng như sinh hoạt của họ trong xã hội Việt Nam. Tìm hiểu nguồn gốc và sinh hoạt của cộng đồng người Hoa tại Việt Nam do đó là một việc làm cần thiết, nhưng cũng là một công việc rất phức tạp và không bao giờ đầy đủ. Bài vở, tài liệu và số liệu liên quan đến cộng đồng người Hoa tại Việt Nam không thống nhất. Mỗi tài liệu đưa ra những con số khác nhau, đôi khi trái nghịch nhau, chẳng hạn như tài liệu của triều Nguyễn với thực dân Pháp, chế độ miền Nam với chế độ miền Bắc, Việt Nam Cộng Hòa với…

Thư tịch Về người Thượng và người Chăm tại Việt Nam (Nguyễn Văn Huy)

Những tài liệu nghiên cứu được sắp xếp theo chuyên đề và theo tứ tự abc (bằng tiếng Pháp cũng như tiếng Việt, tài liệu tập thể hay cá nhân). Những nguồn tài liệu bằng Pháp ngữ, đặc biệt là các tập san, được ghi bằng chữ tắt, chẳng hạn như : – BAVH    : Bulletin des Amis du Vieux Huế. – BEFEO   : Bulletin de l’Ecole Française d’Extrême-Orient. – PEFEO   : Publication de l’Ecole Française d’Extrême-Orient. – BIIEH    : Bulletin de l’Institut Indochinois de l’Etude de l’Homme. – BSEI     : Bulletin de la Société des Etudes Indochinoises. *************** I. Tổng quát A. Tập bản đồ, Niên giám, Từ điển –     Annuaire administratif de l’Indochine 1938-1939, Imprimerie d’Extrême-Orient, Hanoi, 1938, 1074 p. –     Annuaire administratif des services communs de l’Indochine 1947, Imprimerie de l’Union, Saigon, 1949, 367 p. –     Atlas du Vietnam, Vũ Tự Lập & Christian Taillard, Reclus – La documentation française, Collection Dynamique du Territoire, Paris, 1994, 421…

Cộng đồng người Chăm – Cộng đồng người Chăm tại Campuchia (Nguyễn Văn Huy)

Cộng đồng người Chăm tại Campuchia hiện nay (230.000 người) đông gấp hai lần cộng đồng người Chăm tại Việt Nam (115.000 người). Sự đông đảo này không phải tình cờ. Vì ở sát cạnh nhau, Campuchia là vùng đất dung thân của những gia đình người Chăm trốn chạy những cuộc nội chiến và chiến tranh xảy ra tại Chiêm Thành cũ. Đền Nokor Bachey ở Kampong Cham – Campuchia Nhóm Chăm Java Cộng đồng người Chăm có mặt đông đảo trên lãnh thổ Campuchia từ sau ngày thành Đồ Bàn (Vijaya) thất thủ năm 1471. Hàng trăm gia đình Chăm, sinh sống dọc vùng duyên hải Bình Trị Thiên, chạy lên Tây Nguyên lánh nạn, một số đã ở lại và sống lẫn với các sắc tộc Thượng đã có từ trước, một số khác vượt thảo nguyên Kontum sang Chân Lạp định cư và trở thành những…

Cộng đồng người Chăm – Cố gắng tồn tại trong khó khăn (Nguyễn Văn Huy)

Những gì còn lại của thành Đồ Bàn (Qui Nhơn) ngày nay – Ảnh minh họa Đối với nhiều sử gia và học giả phương Tây, biến cố 1471 đánh dấu sự giải thể vương quốc Chiêm Thành, không một biên khảo lịch sử hay niên giám triều đình Chiêm Thành nào được phổ biến từ sau ngày đó. Trong thực tế, sinh hoạt triều chính của các dòng vương tôn Chiêm Thành vẫn tiếp tục, với một qui mô tuy nhỏ hơn nhưng không kém phần xúc tích. Tuy vậy tìm hiểu lịch sử người Chăm trong giai đoạn này rất là khó khăn vì thiếu chứng liệu, người viết đã dựa vào các nguồn sử liệu Việt Nam, đối chiếu với nhiều nguồn sử liệu khác của nước ngoài để phác họa lại giai đoạn thiếu sót này. Nam Chiêm Thành trong thế kỷ 16 Sau 1471, nhóm…

Tổng hợp các bài viết về những cộng đồng sắc tộc sinh sống trên lãnh thổ Việt Nam (Nguyễn Văn Huy)

Tìm hiểu lịch sử những cộng đồng dân tộc sinh sống trên lãnh thổ Việt Nam là một bổ túc cần thiết cho mọi dự án xây dựng Việt Nam tương lai. Qua các bài viết này, Nguyễn Văn Huy đã tóm lược sự hình thành của những cộng đồng dân tộc sinh sống trên lãnh thổ Việt Nam với mong muốn tìm hiểu nâng đỡ những đồng bào đang chia sẻ mảnh đất Việt Nam chung. Việt Nam tuy có một lịch sử dài nhưng lại là một đất nước mới. Miền Trung mới hội nhập xong từ thế kỷ 17, miền Nam từ thế kỷ 18. Chúng ta đã tiếp nhận rất nhiều đóng góp mới về đất đai và chủng tộc. Tuy vậy tổ chức của xã hội Việt Nam lại không thích nghi với những thay đổi đó và vẫn được quan niệm một cách sai lầm…

Yeltsin và Gorbachov

Chúng ta học được gì từ một cuộc chuyển hóa dân chủ thất bại? (Chu Tuấn Anh)

Vào thời điểm này, không khí lạc quan dân chủ tràn ngập nước Nga bất chấp những khó khăn hiện tại về kinh tế. Đại đa số dân chúng đều đồng thuận rằng nước Nga cần đi đến việc dân chủ hóa đất nước. Tuy nhiên, một điều nghịch lý là giới đối lập Nga hoàn toàn không có một sự chuẩn bị nào để đáp lại nguyện vọng dân chủ của nhân dân và cho cuộc chuyển hóa vĩ đại này.