Nửa thế kỷ sau, những gì cần biết về ngày 30/04/1975? với Nguyễn Gia Kiểng

Phải dứt khoát khẳng định cuộc chiến 30 năm 1945 – 1975 là một cuộc nội chiến, đồng thời cũng cũng là một cuộc chiến tranh ủy nhiệm trong đó người Việt Nam giết nhau bằng những phương tiện ủy nhiệm do quan thầy cung cấp. Bên nào bị quan thầy bỏ rơi thì thua. Cuộc nội chiến này chỉ đáng xấu hổ chứ chẳng có gì vinh quang. Nó đã xảy ra chỉ vì ĐCS đặt tham vọng quyền lực của họ và chủ nghĩa Mác Lênin lên trên đất nước. Sở dĩ chế độ cộng sản tổ chức kỷ niệm long trọng 50 năm ngày 30/04/1975 là vì họ không có thành tích nào khác để tự hào.
Cuộc nội chiến đáng lẽ không xảy ra nếu trí thức Việt Nam biết đảm nhiệm vai trò của minh. Đó là điều mà các trí thức ngày nay cần suy nghĩ.

Trường Sa ngày 14.4.1975 (Phạm Đình Trọng)

Ở hòn đảo nhỏ xíu này, ở mép nước lúc thuỷ triều lên phía Tây Bắc đảo, tôi đã chứng kiến những cái chết của người Việt ở cả hai phía cuộc chiến. Hằng năm, đến ngày mười bốn tháng tư và đến ngày ba mươi tháng tư, lại nhắc tôi nhớ đến những dòng máu người Việt đổ ra ở Song Tử Tây, những dòng máu người Việt đổ ra trên cả dải đất Việt Nam. Những dòng máu ấy cứ chảy mãi trong tâm tưởng tôi. Tôi xin thú thật rằng tôi không còn bụng dạ nào ăn mừng sự kiện đổ máu đó.

Nửa thế kỷ sau nhìn lại cuộc nội chiến (Nguyễn Gia Kiểng)

Mọi quốc gia đều rất khó phục hồi và gượng dậy sau một cuộc nội chiến, dù là một cuộc nội chiến ngắn tiếp theo bởi một cố gắng hòa giải lớn. Chúng ta đã trải qua một cuộc nội chiến 30 năm và sau đó bên thắng không hề có cố gắng hòa giải. Chúng ta cần nhìn rõ những gì phải biết và phải làm nếu muốn đất nước có tương lai.

Dàn đại bác tại bến Bạch Đằng, Sài Gòn.

Suy nghĩ về cuộc chiến Bắc – Nam trong ngày 30/04. (Hoàng Quốc Dũng)

Trong một thế giới ngày càng phức tạp và đầy thách thức, sự trưởng thành của một quốc gia không nằm ở những màn duyệt binh ồn ào hay những tuyên ngôn hào nhoáng, mà nằm ở khả năng đối diện với quá khứ một cách trung thực, đối thoại với hiện tại một cách có trách nhiệm, và chuẩn bị cho tương lai bằng sự minh triết.

Nikita Krushev - Mao Trạch Đông - Hồ Chí Minh

Nhìn lại lịch sử để thông não tiếp. (Hoàng Quốc Dũng)

Chính Việt Nam – đặc biệt là miền Bắc trong giai đoạn chiến tranh – cũng từng tham gia một cuộc chiến dưới sự chi phối của các cường quốc cộng sản như Liên Xô và Trung Quốc. Nếu Ukraine “ngu ngốc” vì chiến đấu bảo vệ chủ quyền thì liệu Việt Nam có “khôn ngoan” khi lao vào một cuộc chiến mang đậm màu sắc ý thức hệ?

Anh Hùng, người lính bị lãng quên (Hoàng Quốc Dũng)

Anh tên là Hùng, sinh năm 1942 tại Hà Nội. Như 99,99% gia đình khác ở miền Bắc thời chiến, nhà anh rất nghèo. Vừa đến tuổi trưởng thành, anh bị bắt lính và đưa vào chiến trường miền Nam. Sau nhiều năm chiến đấu, trong một trận đánh ác liệt, anh bị thương ở đầu. Kể từ đó, anh không còn được bình thường nữa. Anh được xuất ngũ và trở về Hà Nội như bao thương binh khác.

Song Chi: Việt Nam – 49 năm ngày 30/4/1975

Tưởng Niệm 49 năm biến cố lịch sử ngày 30/4/1975, chúng tôi đã có cuộc phỏng vấn với hai người có xuất thân, quá trình học hành, kinh nghiệm sống khác hẳn nhau là Tiến sĩ, dịch giả, nhà nghiên cứu Nguyễn Quang A từng sống dưới chế độ VNDCCH ở miền Bắc trước đây, hiện tại đang sống tại Hà Nội, Việt Nam, và nhà văn, nhà báo Từ Thức từng sống dưới chế độ VNCH cũ ở miền Nam, hiện tại đang sống tại Paris, Pháp.

Sài Gòn ngày 30 tháng 4 năm 1975

Bao giờ chúng ta có dân chủ? (Nguyễn Gia Kiểng)

Một thế hệ mới đã trưởng thành. Có văn hóa hơn, có thông tin hơn hẳn các thế hệ cha anh, ít bị ảnh hưởng của văn hóa nho sĩ trước đây và đang phẫn nộ vì bị gạt ra ngoài lề xã hội ngay trên đất nước mình. Họ không có chọn lựa nào khác hơn là tham gia cuộc vận động dân chủ, nhưng họ đã hiểu phải tranh đấu như thế nào và sẽ chỉ ủng hộ những cố gắng nghiêm túc. Một giai đoạn mới rất thuận lợi của cuộc vận động dân chủ đã bắt đầu.

Đất nước giữa một khúc quanh lớn của thế giới (Nguyễn Gia Kiểng)

Vào năm 2019 tất cả các nghiên cứu đều cho rằng Việt Nam là nước có cơ hội thuận lợi nhất không chỉ trong vùng mà trên toàn thế giới. Bây giờ cuộc chiến Ukraine khiến các nước dân chủ xét lại chính sách hợp tác và thái độ của Việt Nam đang khiến họ thất vọng. Trừ khi có một thay đổi lập trường nhanh chóng, mạnh mẽ và quả quyết Đảng Cộng Sản sẽ làm mất đi một vận hội lớn không bao giờ tìm lại được nữa của đất nước. Dân chủ hóa quả quyết và tức khắc là lối thoát cho Việt Nam. Hơn lúc nào hết đấu tranh cho dân chủ cũng là đấu tranh cứu nước.

Nhìn lại cuộc vận động dân chủ (Nguyễn Gia Kiểng)

Chế độ cộng sản là một truyện thuyết đặt nền tảng trên tư tưởng của Karl Marx, để hướng tới giấc mơ một xã hội bình đẳng bằng phương pháp khủng bố nhân danh vô sản chuyên chính của Lenin. Truyện thuyết này đã chứng tỏ sự độc hại và trên thực tế đã sụp đổ nhưng chế độ cộng sản vẫn còn đó bởi vì một truyện thuyết ngay cả đã sụp đổ cũng chỉ có thể thay thế được bằng một truyện thuyết khác, nếu không nó vẫn còn đó dù đã chết lâm sàng. Đất nước đang chờ một truyện thuyết dân chủ đa nguyên.

45 năm sau, một truyện thuyết cho tương lai (Nguyễn Gia Kiểng)

Tình thế đã thay đổi. Những người mà đất nước đòi hỏi, những trí thức chính trị, đã xuất hiện và đội ngũ của họ đang gia tăng. Lớp người mới này sẽ là những tác nhân của cuộc cách mạng loại bỏ chế độ độc tài cuối cùng và mở ra kỷ nguyên dân chủ, Kỷ Nguyên Thứ Hai trong lịch sử dân tộc. Đất nước Việt Nam sau đó sẽ động viên được mọi tiềm năng của mình và sẽ vươn lên mạnh mẽ.

Người di tản Việt Nam trên tàu chiến Mỹ trong chiến dịch Gió lốc

Những gì cần nói nhất nhân ngày 30 tháng 4? (Nguyễn Gia Kiểng)

Chúng ta thường mỉa mai các lãnh tụ cộng sản là vô học. Điều này đúng nhưng về kiến thức chính trị họ hơn hẳn những người lãnh đạo phe quốc gia. Họ có huấn luyện về đấu tranh chính trị, dù là chính trị đạo tặc. Trong khi đó phe quốc gia chỉ có một niềm tin nhảm nhí nhưng chắc nịch là không cần học tập về chính trị, hễ cứ tốt nghiệp đại học, dù là bác sĩ, nha sĩ hay kỹ sư v.v., hay có lon tướng là đương nhiên có thể là một cấp lãnh đạo chính trị.

Vài điều cần được nói rõ (Nguyễn Gia Kiểng)

Những cuộc chiến tranh chống xâm lăng cũng chỉ có mục đích thay thế một chế độ nô lệ ngoại bang bằng một chế độ nô lệ bản xứ. Chúng ta chưa bao giờ là một dân tộc tự do. Ngày nay chúng ta đang đứng trước hy vọng bước vào giai đoạn thứ hai của lịch sử, giai đoạn của một nước Việt Nam dân chủ và của những con người Việt Nam tự do.

Ông Đặng Quốc Nam, đương kim chủ tịch Tổng Hội Sinh Viên Việt Nam tại Paris đọc diễn văn khai mạc lễ kỷ niệm 50 năm hoạt động, ảnh chụp hôm 16/2/2014.

50 năm Tổng Hội Sinh Viên Việt Nam tại Paris (RFA)

Ngày 16 tháng 2 vừa qua, tại thành phố Massy, Tổng hội Sinh Viên Việt Nam tại Paris đã tổ chức lễ kỷ niệm 50 năm hoạt động lồng trong Hội chợ Tết Giáp Ngọ. Tổng hội sinh viên Việt Nam tại Paris (Association Générale des Etudiants Vietnamiens de Paris-AGEVP) được thành lập năm 1964 được coi là một tổ chức lâu đời nhất của người Việt ở hải ngoại.